19.10.2019 tarihli Resmi Gazete'de Vergi Mükellefi olan birçok firmayı ilgilendiren bir tebliğ yayınlandı.
Tebliğ uzun ve detaylı ben en can alıcı olan kısımlardan bahsetmek istiyorum;
e-Arşiv, e-Fatura, e-Defter, e-Müstahsil Makbuzu, e-SMM ... böylece uzayan birçok belgenin elektronik versiyonları Kanun Koyucu tarafından 2013 yılından beri kısmen geçişlerle tüm mükellefleri dijital dönüşüme dahil etmeye çalışmakta. Şimdi önümüzdeki bu tebliğ ile geri dönüşü yok birçok mükellef elektronik ortamda GİB (Gelir İdaresi Başkanlığı) portalından veya Özel Entegratörler aracılığı ile bu belgeleri gönderecek.
e-Arşiv faturası e-Fatura kullanıcıları tarafından kullanılan bir belge türü iken kapsam biraz daha genişletilmiş ve tebliğde belirtilen ifadeler şöyle:
"e-Arşiv fatura uygulamasına dahil olmayan mükelleflerce 01.01.2020 tarihinden itibaren düzenlenecek faturaların, vergiler dahil toplam tutarının 30.000 TL'yi (vergi mükelleflerine düzenlenenler açısından vergiler dahil toplam tutarı 5.000 TL'yi) aşması söz konusu faturalar e-Arşiv Fatura olarak düzenlenmek zorundadır."
Kayıtsız ekonominin en aza indirgenmesi ve teknolojik gelişmelere ayak uydurarak daha kolay denetlenebilir bir sistem kurma konusunda devletimiz oldukça kararlı.
Buna göre 5.000 TL limiti sadece e-Fatura kapsamında olanları ilgilendiriyor görüşü doğru değil aksine e-Fatura ve e-Arşiv kapsamında olmayan bütün mükellefleri ilgilendiriyor ayrıca limiti geçtiği için e-Arşiv faturaya geçilmiş olmuyor sadece limitin üzerindeki yani 5.000 TL ve üzerindeki faturalar e-Arşiv olarak limit altında kalanlar yine kağıt fatura olarak devam edecek.
Bu durumu bir kaç örnek ile açıklamak gerekirse;
Bir Mobilya mağazası e-Fatura mükellefi değil ise ve yeni ev kurmak isteyen bir çifte 30.000 TL ve üzeri vergiler dahil bir satış yapmış ise bunu e-Arşiv faturası düzenlemek suretiyle teslim etmesi gerekiyor
Aynı Mobilya mağazası vergi mükellefi olan bir firmaya ürün sattığında ise alt limit vergiler dahil 5.000 TL olarak belirlenmiş ve e-Arşiv faturası düzenlenmesi gerekecek. Tabi bu iki durumda aynı gün içinde gerçeklemesi ve tek bir mükellefe tüm satışlarının toplamı üzerinden değerlendirilecek.
Aynı gün içinde kesilen tek vergi mükellefine ait limitten bahsedildiği için faturayı bölelim ve farklı günlerde keserek zahmetten kurtulalım düşüncesi de piyasada kulaktan kulağa yayılmaya başladı fakat usule aykırı (tespiti halinde ) ve bölünemeyen ürünler içinde uygulanması mümkün değil 5.000 TL üzerindeki bir buzdolabını 2 ayrı fatura şeklinde düzenlemek düşünülemez. Bu nedenle işin kurnazlık tarafını bir kenara bırakıp bu sistemi nasıl daha kolay şekilde kullanabiliriz bunun yollarını aramak çok daha akıllıca olur.
Tebliğ yayınlanır yayınlanmaz elbette ki çok ses getirdi detayların ve nasıl uygulanacağının tam açıklanmamış olması özellikle meslektaşlarım arasında oldukça tartışıldı.
Gerçek şu ki kanun koyucu kayıtsız ekonominin en aza indirgenmesi ve teknolojik gelişmelere ayak uydurarak daha kolay denetlenebilir bir sistem kurma konusunda kararlı ve hala ön muhasebesini, fatura düzenini hesap takibini yapamayan ticaret erbapları varken bize onları daha sistemli olmaları konusunda yönlendirmek düşüyor.
SMMM Asena ÖZTÜRK